Accountant beroepsregels
Een accountants die werkt bij een accountantsbureau moet rekening houden met de voorgeschreven gedrags- en beroepsregels.
Alle soorten accountants zowel de accountants-administratieconsulenten als de registeraccountants zijn gebonden aan strenge wettelijke eisen. De fundamentele beginselen voor accountants zijn door de NBA vastgelegd in verordeningen. De volgende vijf fundamentele beginselen vormen het uitgangspunt (na de wijziging in de VGBA):
- Integriteit
- Objectiviteit
- Vakbekwaamheid en zorgvuldigheid
- Vertrouwelijkheid
- Professionaliteit
Deze beginselen gelden voor alle accountants ook al zijn ze niet meer werkzaam als accountant. Dit voorkomt dat de goede naam van het beroep wordt geschaad. Daarnaast dient de accountant onafhankelijk te zijn voor zover bij zekerheid verschaft bij financiële overzichten (assurance-opdrachten genoemd). Deze accountants dienen zich dan ook aan het beginsel 'onafhankelijkheid' te houden. Als de accountant nog wel werkzaam zijn deze algemene principes nader uitgewerkt. Zo morgen openbare accountants geen zaken doen met cliënten die onwettige of twijfelachtige activiteiten uitvoeren of die een twijfelachtige methode van financiële verslaglegging hanteren. Ook dient de openbare accountant oplettend te zijn voor belangenverstrengeling en hij moet elke schijn dat hij niet onafhankelijk is vermijden. Voor een intern accountant of overheidsaccountant is het noodzakelijk dat hij rechtstreeks ressorteert onder de hoogste leiding van de organisatie waardoor de accountant ongehinderd zijn oordeel kan geven over alle onderdelen van de organisatie.
Op 28 juni 2005 is er een belangrijke wet aangenomen voor accountantsorganisaties, de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta), deze wet houdt in dat onafhankelijk publiek toezicht heeft op accountants die wettelijke controles uitvoeren. Het toezicht is in de Wta toebedeeld van de Autoriteit Financiele Markten(AFM). De externe onafhankelijke accountant die een onderneming ondersteunt zoals een eenmanszaak en niet in een organisatorisch verband met andere externe accountants is verbonden, wordt ook –bij wijze van juridische fictie- aangemerkt als een accountantsorganisatie.
Daarnaast geldt dat elke accountantsorganisaties die wettelijke controles willen uitvoeren een vergunning moeten bezitten. Zonder deze vergunning kan de accountant geen wettelijke controles uitvoeren.
De eisen die Wta stelt aan accountantsorganisaties zijn;
- Betrouwbaarheid, deskundigheid en vakbekwaamheid van de personen die belast zijn met het dagelijks beleid
- De zeggenschapstructuur
- Het stelsel van kwaliteitsbeheersing
- De onafhankelijkheid, geheimhouding en waarborgen voor beheerste en integere bedrijfsuitoefening
Tevens stelt de Wta eisen aan externe accountants. Deze hebben onder meer betrekking op: vakbekwaamheid, onafhankelijkheid, objectiviteit en integriteit, geheimhouding, melding (onder bepaalde voorwaarden) van een redelijk vermoeden van fraude van materieel belang, naleving beroepsreglementering en melding in geval van een tuchtzaak.